Bazı insanlar, zamandan ve durumdan bağımsız; gerçek bir idol olmayı başarır. İdol olmak, çoğunlukla bir tavır meselesidir. Öyle ya, başarıları örnek alınan, onun gibi olunmak istenen kişiler bu reaksiyonu tek bir anda elde etmez. Tıpkı, A Milli Kadın Voleybol Takımı kaptanımız Eda Erdem Dündar gibi…
Olimpiyat Yolculuğu
Takım sporları bazında, dünya genelindeki rekabeti bu denli domine eden başka bir milli takım görmek zor. A Milli Kadın Voleybol Takımımız son olarak, Paris 2024 Olimpiyatları için düzenlenen elemelerde maç kaybetmeyen tek takım olarak B grubunu lider bitirdi.
Yedi maçın yedisini de kazanan voleybolcularımızın bu yolculuğu aslında şaşırtıcı değil, zira istatistiğe biraz daha uzaktan bakacak olursak üst üste 22 maç kazandıklarını kolayca görebiliyoruz. Biraz daha uzaklaşıp baktığımızda toplamda 3, üst üste ise iki kez olimpiyatlara katılan bir milli takım portresi çıkıyor karşımıza.
2003 yılında Avrupa Kadınlar Voleybol Şampiyonası’nda ikinci olarak dikkatleri üzerine çeken A Millî Kadın Voleybol Takımımız o yıldan sonra hem Avrupa Şampiyonası’na hem Milletler Ligi’ne düzenli olarak katılmayı ve sükse yapmayı başardı.
Milletler Ligi’nde 2018’de ikinci, 2019’da dördüncü, 2021’de üçüncü ve 2022’de dördüncü olan milli voleybolcularımız 2023’te ilk kez Milletler Ligi Şampiyonu oldu. Aynı yıl Avrupa Kadınlar Voleybol Şampiyonası’nda finalde Sırbistan’ı yenerek ilk Avrupa Şampiyonluğunu elde eden kadın voleybolcularımız şaşırtıcı olmayan bir biçimde 2023 FIVB Kadınlar Voleybol Olimpiyat Elemeleri’nde de yedi maçın yedisini kazanarak Dünya Kupası ismiyle oynanan bu müsabakalardan da kupayla ayrılmayı başardı…
Bütün bunlar elbette tesadüfen olmadı.
FIVB Milletler Ligi’ni ve Avrupa Şampiyonası’nı şampiyon olarak noktalayan millî voleybolcularımızın diğer bir ismi de istikrar. Kaptan Eda Erdem Dündar’a baktığımızda, bu tespiti daha net görebiliyoruz. Kaptan 18 yıldır ay-yıldızlı formayı terletiyor.
18 Yılda 300’den Fazla Millî Maç
Milli forma ile 2005 yılında, henüz 18 yaşındayken tanışan Eda Erdem Dündar; o yıl Akdeniz Oyunları’nda altın madalya kazanarak milli takım kariyerinde ilk şampiyonluğuna ulaştı. Avrupa Ligi’nde ise milli takım çatısı altında 2009’da gümüş, 2010’da bronz ve 2011’de tekrar gümüş madalya kazanma başarısı gösterdi. 2011 yılında Avrupa Voleybol Şampiyonası’nda bronz madalya kazanan milli takımın bir parçasıydı ve sekiz yıldan sonra kazanılan ilk Avrupa Şampiyonası’nda rol oynamayı başardı. 2012’de bu kez FIVB Dünya Grand Prix’inde bronz madalya kazanacak, 2017’den itibaren de milli takımın kaptanlık görevini üstlenecekti.
Avrupa Ligi’nde 2017’de bronz, 2019’da gümüş, 2021’de ise tekrar bronz madalya kazanan millilerimiz; Milletler Ligi’nde ise 2018’de gümüş, 2021’de ise bronz madalya kazanırken takım kaptanı Eda Erdem Dündar’dı.
2023 yılında yer aldığı bütün turnuvaları şampiyon kapatan, olimpiyat elemelerini de namağlup bitiren A Milli Kadın Voleybol Takımımızın kaptanı; 2005’ten bu yana 300’den fazla kez ay-yıldızlı formayı terleten bir istikrar abidesi adeta…
Kulüpler Düzeyindeki Kariyer Başarıları
Milli turnuvalardaki başarıları ortada… Peki, Eda Erdem Dündar’ın kulüp düzeyindeki kariyerine de hızlı bir bakış atalım mı?
2004 yılında, 17 yaşındayken Beşiktaş’ta başlayan kariyeri beş yıl devam eder. 2008’de Fenerbahçe’ye transfer olur ve tabir-i caizse ‘ayağının tozuyla’ başarı elde etmeye başlar. Zira 2009’da sarı lacivertliler lig, Türkiye Kupası ve Süper Kupa’da şampiyonluk elde eder. Eda ise Türkiye Kupası’nda “En Değerli Oyuncu” seçilecektir. Aynı sezonda, CEV Kupası’nda bronz madalya kazanan Eda Erdem Dündar, böylece uluslararası arenadaki parmak ısırtacak başarılarının ilkine imza atar.
Başarıların ardı arkası gelmez… Eda Erdem’in oynadığı Fenerbahçe 2010 yılında da ulusal düzeydeki üç kupayı da tıpkı bir önceki sezon olduğu gibi kazanacaktır. Aynı yıl Fenerbahçe CEV Şampiyonlar Ligi’nde ikinci olacak, üstüne de FIVB Kulüpler Dünya Şampiyonası’nda şampiyonluğu tadacaktır.
2011’de lig şampiyonluğu ve CEV Şampiyonlar Ligi üçüncülüğü ile yetinmek zorunda kalan sarı lacivertliler (ve tabii Eda Erdem Dündar) bir sonraki sezon CEV Şampiyonlar Ligi’nde şampiyonluk ve FIVB Kulüpler Dünya Şampiyonası’nda üçüncülük alacaktır.
2014’te CEV Kupası, 2015’te ve 2017’de ise ulusal düzeydeki üç kupayı birden alan Eda Erdemli Fenerbahçe; 2022 yılında Türkiye Kupası’nı alacak, 2023’ü ise Türkiye Ligi Şampiyonu olarak tamamlayacaktı.
Şampiyonluklarının yanı sıra Eda Erdem Dündar’ın kariyer ödülleri de oldukça prestijli:
- 2004 Avrupa Şampiyonası (Genç Millî Takım) – En İyi Blokör
- 2005-2006 Türkiye Ligi – En İyi Blok Yapan Oyuncu
- 2009 Süper Kupa MVP – En Değerli Oyuncu
- 2010 FIVB Kulüpler Dünya Şampiyonası – En İyi Servis Atan Oyuncu
- 2011 Türkiye Ligi – En İyi Smaçör
- 2011 Avrupa Kadınlar Ligi Dörtlü Finali – En İyi Servis Atan Oyuncu
- 2014 Acıbadem Kadınlar Voleybol 1. Ligi – En İyi Blokör
- 2015 Avrupa Şampiyonası – İkinci En İyi Blokör
- 2016 CEV Şampiyonlar Ligi – En İyi Orta Oyuncu
- 2017 Kadınlar Kupa Voley (Türkiye Kupası) MVP – En Değerli Oyuncu
- 2017 Vestel Venus Sultanlar Ligi – En İyi Orta Oyuncu
- 2017 Avrupa Şampiyonası – En İyi Orta Oyuncu
- 2018 FIVB Voleybol Kadınlar Milletler Ligi – En İyi Orta Oyuncu
- 2019 Avrupa Şampiyonası – En İyi Orta Oyuncu
- 2020 Tokyo 2020 Olimpiyat Avrupa Kıta Elemeleri – En İyi Orta Oyuncu
- 2021 FIVB Voleybol Kadınlar Milletler Ligi – En İyi Orta Oyuncu
- 2023 Misli.com Sultanlar Ligi – En İyi Orta Oyuncu
İkonik Pozunun Öyküsü
“İnsan bir günde idol olmuyor.” diyerek giriş yapmıştık; oradan devam edelim ve Eda Erdem’in ikonik pozunun öyküsüne geçelim. Onu voleybol ile uzaktan alakalı insanların dahi aklına kazıyan, parmağını ileriye doğru uzatmış zafer pozuyla anımsayanların sayısı azımsanmayacak kadar çoktur elbet.
2019 Avrupa Kadınlar Voleybol Şampiyonası’nda, 7 Eylül 2019’da oynanan Türkiye – Polonya yarı final maçında Mert Bülent Uçma’nın objektifine yakalanır Eda Erdem ve o meşhur, ilham verici poz ortaya çıkar. Sonradan, verdiği bir röportajda1 tam o sırada “İşte istediğim pas bu!” demek için takım arkadaşına o hareketi yaptığını anlatsa da artık ‘o an’ ölümsüzleşmiş ve Türk kadının özgürlük mücadelesinin de bir sembolü hâlini almıştır.
Zira Eda Erdem başarılarıyla, ortaya koyduğu tavırla ve saha içindeki takımını bütünleştirici kaptan rolüyle çoktan bir sembole dönüşmüştür…
Eşitliğe Karşı İlk Adımı Atanlardan Birisi
Melissa Vargas’ın hikâyesinde2 dikkat çeken bir detay vardı. Voleybolun kadın ve erkek eşitliğindeki gücünü ortaya koyan yeni bir akım başlamıştı ve Vargas o akıma katılan üçüncü millî voleybolcumuz olmuştu.
2021’e dayanan o akımın ismi, Equal Jersey. Eşit Tişört isimli bu projede oyuncular, voleyboldaki cinsiyet eşitliğini vurgulamak için FIVB Voleybol Milletler Ligi finallerinde kendi forma numaralarını giyen diğer cinsiyetten oyuncuların isimlerinin yazılı olduğu formaları giyiyor.
Tabii, böylesi anlamlı bir projenin ilk adımlarından birisi de Eda Erdem ile gelmeliydi. 2021 yılında, Equal Jersey formasını ilk giyen milli oyuncumuz, kaptan Eda Erdem Dündar oldu ve Hollandalı “numaradaşı” Nimir Abdel-Aziz’in isminin yazılı olduğu formayı giydi. Tabii, Abdel-Aziz de Eda’nın isminin yazılı olduğu formayı giydi…3
Eşini Formasında Taşıyor
Eda Erdem Dündar, 2011 yılında evlendi ve o yıldan bu yana eşini formasında da taşıyor. Dünya spor tarihinde dahi pek eşi benzeri olmayan bu durumun nedeni, aslında ilginç bir isim ‘eşlenmesi’. Zira Eda’nın eşinin ismi Erdem Dündar. Evlenmeden önceki soyadı ile evlendikten sonraki soyadını bir arada kullanan Eda, böylece eşine de formasında yer vermiş oluyor.
Heykeli Dikilen 3. Kadın Sporcumuz Olacak
Kaptanlık, millî ve ulusal turnuvalarda başarılar, ödüller… Bütün bunların hepsi elbette muazzam işler. Ancak bazı olaylar ve durumlar, insanların zirveye ulaşmakla kalmayıp o zirvede kalmayı hak ettiğini bize gösterir.
Eda’nın Fenerbahçe kariyeri, zirvede kalmayı fazlasıyla hak ettiğini gösteren satırlarla dolu.
Evvela, 3 Temmuz dönemine gidelim.
Sarı lacivertli camiaya karşı düzenlendiği yıllar sonra tescil edilecek olan o tertibe boyun eğmeyen isimlerden birisi de Eda Erdem’di. O dönemde sosyal medyada yaptığı “Bazı zamanlar vardır sabahları idmana, akşamları meydanlara gidilen. Bazı kupalar vardır müzeden önce mahkemeye götürülen. Bazı sevdalar vardır, ne olursa olsun bitmeyen.” ifadeleriyle Fenerbahçe’yi sadece sahada değil saha dışında da ne kadar sahiplendiğini göstermişti.
Bunun bir yıl sonrasında ise kulüp başkanı Aziz Yıldırım ile yaşadığı sorunlardan dolayı pek çok kişi tarafından ‘nahoş’ biçimde kulüpten gönderildiği ifade edilen Alex de Souza için bir veda paylaşımı da yapan, gene Eda Erdem Dündar olacaktı.
Hem millî takımda hem de Fenerbahçe’de kaptan denildiğinde akla gelen sembol isimlerden birisi olan Eda Erdem Dündar’ın; fazlasıyla hak ettiği bir yöntemle onore edileceği geçtiğimiz haftalarda ilan edildi. Fenerbahçe Başkanı Ali Koç düzenlenen Olağanüstü Tüzük Tadili Genel Kurul Toplantısı’nda Yoğurtçu Parkı’nda Alex’in, Lefter’in ve Can Bartu’nun yanı sıra Eda Erdem’in de heykelinin olacağını duyurdu.
Böylece Eda Erdem; 2003 yılında Çankırı’da heykeli dikilen (ancak 2011 yılında belediye tarafından “bakımsız” olduğu gerekçesiyle kaldırılan) Süreyya Ayhan’ın ve 2014’te Kalamış Atatürk Parkı’na heykeli dikilen Aslı Nemutlu’nun ardından4 heykeli dikilen üçüncü kadın sporcumuz olacak.
Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Fikir Turu’nun editöryel politikasını yansıtmayabilir.
Bu yazı ilk kez 26 Eylül 2023’te yayımlanmıştır.
- https://www.youtube.com/watch?v=esaVsSQKzfY&t=729s
- https://fikirturu.com/spor/melissa-vargas-dunyanin-en-hizli-servis-aticisi/
- https://images.volleyballworld.com/image/private/t_editorial_landscape_8_desktop_mobile_2x/f_auto/fivb-prd/vwppwgceburcnh332puo.jpg
- https://teyit.org/analiz/turkiyede-heykeli-dikilecek-ilk-kadin-sporcu-eda-erdem-dundar-mi
