Dengeli bir ruh halini ifade eden iç huzura hemen herkesin ihtiyacı olsa da onu bulmak gündelik hayatın koşuşturmasında pek de mümkün olamıyor. Danışman ve yazar Tchiki Davis, Psychology Today internet sitesinde yayımlanan yazısında, iç huzura ulaşmak için sahip olunması gereken özelliklerden edinilebilecek alışkanlıklara bir yol haritası sunuyor.
Yazının bazı bölümlerini aktarıyoruz:
“Genel olarak iç huzur, denge veya istikrar duygusuyla birleşen düşük uyarımlı olumlu duygusal durum olarak tanımlanır. Düşük uyarımlı olumlu durumlar, aşırı veya heyecan verici olmayan, sakin ve rahat, mutlu duygulardır. Canlılık, coşku veya aşırı coşku gibi duyguların aksine, sakinlik, dinginlik, huzur ve memnuniyet duygularını içerirler. Düşük uyarımlı olumlu duygular içten gelir ve yüksek uyarım düzeyine sahip olumlu duygulara göre daha özgün, istikrarlı ve kalıcı olabilir.
İç huzur; denge, sakinlik, uyum ve istikrar anlamına gelir. Zevkler fazla heyecanlanmadan, acılar ise ümitsizliğe kapılmadan yaşanır. Bu dengeli ruh hali, aşırı olumlu ya da aşırı olumsuz duygulardan kaynaklanan tehlikelere karşı koruma sağlayabilir.
Aşırı olumlu duygu, kişiyi sağlıksız bir tüketme, edinme veya çabalama dürtüsü geliştirme riskiyle karşı karşıya bırakabilir ve bu da bağımlılığa, maddeciliğe veya acımasızlığa yol açabilir. Öte yandan aşırı olumsuz duygular saldırganlığa, savunmacılığa veya sahtekârlığa neden olabilir. Bu aşırılıkların her ikisinden de kaçınılmalıdır.
İç huzuru oluşturan özellikler
Tayvan ve ABD’den araştırmacılar, 2013 yılında yaptıkları bir çalışmada iç huzurun duygusal bileşenlerini araştırdılar ve çalışmalarına katılan 378 kişi için şu kelimelerin iç huzur deneyimini en iyi tanımladığını ortaya koydular: Huzurlu, sakin, rahat, içi rahat, uyumlu, dengeli, düzenli, memnun, istikrarlı, hoşnut, güvenli.
Yakın tarihli başka bir çalışmada da araştırmacılar, iç huzurun altında yatan nitelik ve özellikleri keşfetmek için 900 kişiyle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirdiler. Buna göre;
– İlişkiler ve güven: Sosyal desteğe, güvenli bağlara ve yakın ilişkilere sahip olmak iç huzuru bulmanıza yardımcı olabilir.
– Kişisel erdemler: İç huzuru daha fazla olan kişilerin şefkat, empati, sorumluluk, esneklik, öz-kontrol ve iyimserlik gibi özellikleri sergileme olasılıkları daha yüksek olabilir.
– Toplumsal erdemler: Hoşgörü, bağışlama, kabullenme ve yardımseverlik iç huzuru destekleyebilir.
– Kabullenme: Kendinizi diğer insanlara göre nasıl konumlandırdığınız, minnettarlık, empati, maddiyatçı olmamak, inanç ve memnuniyet sergilemek iç huzuru bulmanıza yardımcı olabilir.
– Maneviyat: Maneviyat, din veya inanç iç huzuru sağlayabilir.
– İyimserlik: Olumlu sonuçlar bekleyecek şekilde inanmak ve hareket etmek iç huzura götürebilir.
– Doğa: Doğada vakit geçirmek iç huzuru teşvik edebilir.
– Fiziksel sağlık: Fiziksel sağlığın iyi olması, insanların düşük uyarımla mutlu olmalarına olanak tanıyabilir.
– İstikrarlı mali durum: Yaşamı sürdürmek için gereken temel kaynaklara erişim konusunda endişelenmek zorunda olmamak, insanların günlük deneyimlerindeki dalgalanmalara rağmen memnun olmalarına imkân tanıyabilir.
– Fiziksel aktivite: Yeteneklerinize, becerilerinize ve yetenek seviyenize uygun şekillerde egzersiz yapmak iç huzuru artırabilir.
İç huzura götüren alışkanlıklar
Yukarıdaki çalışmanın bulgularına göre hayatınızda değişiklikler yaparak iç huzuru bulmanız mümkün.
– Bahçecilik: Bahçeyle ilgilenen insanlar, bunu yapmayanlara göre daha fazla iç huzura sahip olabilir. Bahçecilikteki fiziksel emek, egzersizin yapmanın yararlı etkilerini de beraberinde getirebilir. Bahçecilik aynı zamanda doğayla bağlantı kurmayı da içerir. Genellikle derin düşünceye dayalı, sakin ve hatta meditatif olan sessiz ve yavaş bir aktivitedir. Meyvelerin, çiçeklerin veya yaprakların büyümesi uzun sürelerde gerçekleştiğinden sabrın gelişimini de destekleyebilir.
Son olarak, size işi oluruna bırakmayı da öğretebilir. Tohumları ektikten sonra bahçenin büyüyüp gelişmesi büyük oranda sizin elinizde değildir. Bahçeniz beklenmedik derecede soğuk bir geceyle, aç bir tırtılla veya aşırı istekli bir sincapla karşılaşabilir. Bahçeyle uğraşan kişi iyi bir hasat ümit etse de, çok geçmeden ne kadarının kendi kontrolü dışında olduğunun, beklentilerden vazgeçmesi gerektiğinin farkına varabilir. Bu zihniyet bahçe işlerinin ötesine geçerek daha geniş kapsamda iç huzurun gelişmesini teşvik edebilir.
– Meditasyon: Meditasyon, iç huzuru tanımlayan sakinlik ve istikrar duygusuna yaklaşmanın bir yolu olabilir. Objektif gözleme ve tüm deneyimlerin tepkisiz kabulüne odaklanan meditasyon, iç huzura yardımcı olan zihniyetleri ve varoluş durumlarını geliştirebilir
– Minnettarlık: Minnettar olan insanlar, sakinlik ve gönül rahatlığı gibi daha olumlu etkiler deneyimler. Örneğin, günlük tutmak gibi bilinçli bir minnettarlık pratiği yaparak bu duygunuzu ve iç huzurunuzu artırabilirsiniz.
– Yoga: Düzenli yoga yapmak iç huzuru artırabilir. Yoga, vücudun duyum ve hareketlerinin farkındalığını ve kabulünü teşvik ederek öz-farkındalığı destekleyebilir. Aynı zamanda şimdiye odaklanmayı da mümkün kılar ki bu da zihinsel gevezeliği susturabilir ve iç huzurun gelişimini mümkün kılabilir.”
Yazar, iç huzurun, dış koşullar değiştikçe değişmeyen memnuniyet, mevcudiyet ve denge olduğunu belirtiyor: “İç huzuru bulmak mutluluğu bulmaktan daha zor ve meşakkatli bir iş olsa da faydaları çok daha fazla olabilir.
Mutluluk genellikle geçicidir; tatil biter, yeni arabanız hasar görür ve yeni işiniz rutin hale gelir. İç huzur ise koşullar değiştikçe değişmez. Ancak mutluluğun aksine iç huzurun duyarlı bir yaşam yoluyla oluşturulması ve geliştirilmesi gerekir.
İç huzuru bilinçli olarak geliştirmeyi seçerek, iyi ya da kötü zamanlarınızda hep yanınızda olacak huzur, dinginlik, denge ve istikrar duygusunu keşfedebilirsiniz.”
Bu yazı ilk kez 29 Ocak 2024’te yayımlanmıştır.